Co to jest szpiczak mnogi?

Szpiczak mnogi – znany również jako szpiczak plazmocytowy – to jedna z najczęściej występujących chorób nowotworowych układu chłonnego. Niestety, jest to schorzenie trudne do całkowitego wyleczenia i zagrożone nawrotami. Są jednak metody terapii, które pozwalają na znaczne wydłużenie i poprawienie jakości życia osób ze zdiagnozowanym szpiczakiem.

Z tekstu dowiesz się:

• czym jest szpiczak mnogi i jakie są jego przyczyny,
• w jaki sposób objawia się szpiczak,
• czy szpiczak mnogi daje przerzuty,
• jakie są rokowania pacjentów ze szpiczakiem i jak przebiega leczenie.

Choroby nowotworowe są jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów wśród Polaków. Mogą one atakować różne narządy i układy – w tym układ chłonny. Drugim pod względem częstotliwości występowania nowotworem układu chłonnego w Polsce jest szpiczak mnogi, znany również jako szpiczak plazmocytowy. Około 90% jego przypadków rozpoznaje się u osób powyżej 50. roku życia, częściej u mężczyzn niż u kobiet.

Szpiczak – co to jest?

Szpiczak to choroba nowotworowa polegająca na nadmiernym namnażaniu się komórek plazmatycznych (czyli komórek produkujących przeciwciała odpowiedzialne za odporność organizmu), zazwyczaj zlokalizowanych w kościach. Te komórki produkują szkodliwe dla człowieka białko o budowie przeciwciała lub fragmentu przeciwciała.

Szpiczak mnogi pozostaje schorzeniem o nieustalonym pochodzeniu. Przypuszcza się, że wpływ na zachorowanie mogą mieć czynniki genetyczne, a także narażenie organizmu na kontakt ze szkodliwymi substancjami (dioksyny, rozpuszczalniki) i nadmierna ekspozycja na promieniowanie jonizujące.

Szpiczak mnogi – objawy

Objawy szpiczaka obejmują zarówno nieprawidłowości w wynikach badań morfologicznych, jak również dysfunkcje ze strony narządu ruchu i układu neurologicznego, a nawet zmiany skórne.

• Szpiczak – objawy morfologiczne

Głównym objawem szpiczaka mnogiego widocznym w wynikach badań morfologicznych pacjenta jest niedokrwistość. Zmienione nowotworowo plazmocyty niszczą prawidłowe komórki szpiku, przez co spada liczba czerwonych krwinek. U sporego grona pacjentów podstawowe badania krwi wykazują również zwiększone stężenie wapnia – to może dawać objawy w postaci wymiotów, nudności, wielomoczu i bólu głowy, a nawet zaburzeń świadomości.

• Szpiczak mnogi – objawy skórne

Zmiany skórne związane ze szpiczakiem plazmocytowym opisywane są rzadko, ale jednak występują. U niewielkiej grupy pacjentów mogą się pojawić różowe, czerwone lub fioletowe guzki oraz grudki zlokalizowane w różnych partiach skóry.

• Szpiczak mnogi – inne objawy

U ponad połowy pacjentów ze szpiczakiem mnogim występują silne bóle kostne, kojarzone w pierwszej chwili z chorobami układu ruchu. U około 20% chorych obserwuje się niewydolność nerek. Mogą się też pojawiać nawracające infekcje dróg moczowych.

Szpiczak mnogi – przerzuty

Najczęściej występujące przerzuty szpiczaka mnogiego dotyczą kości, zazwyczaj kręgosłupa i miednicy oraz żeber.

Szpiczak – rokowania

Wcześnie wykryty szpiczak mnogi daje duże szanse na ustąpienie objawów choroby i powrót do normalnych aktywności, choć należy pamiętać, że im późniejsza diagnoza, tym gorsze prognozy. Niestety, szpiczak plazmocytowy jest również schorzeniem o charakterze nawrotowym. W zależności od reakcji na wdrożone leczenie przeżycie chorych waha się od kilku miesięcy do nawet kilkunastu lat po diagnozie. Trwałe wyleczenie bez nawrotów jest rzadko spotykane.

Długie życie ze szpiczakiem jest możliwe – ważne są jednak szybka diagnoza i dopasowane do potrzeb pacjenta ze szpiczakiem leczenie. Terapia opiera się na stosowaniu leków, w tym bortezomibu, carflilzomibu, lenalidomidu, datatumumabu oraz pomalidomidu. U kwalifikujących się do tego pacjentów zastosowanie znajduje również terapia z wykorzystaniem autoprzeszczepiania szpiku kostnego.