Z tekstu dowiesz się:
Nowotwory należą do najczęściej diagnozowanych chorób w geriatrii – zaraz po schorzeniach serca i układu krwionośnego, chorobach degeneracyjnych mózgu oraz układu kostno-stawowego. Dlaczego osoby starsze są szczególnie narażone na ich występowanie? Otóż starzeniu ulegają wszystkie komórki ludzkiego organizmu, które na skutek stresu, obniżenia odporności, infekcji czy mutacji genetycznych są bardziej podatne na transformacje nowotworowe. Do najczęściej rozpoznawanych u seniorów nowotworów zalicza się m.in. rak żołądka, rak jelita, rak trzustki oraz rak prostaty.
Zdecydowana większość przypadków raka jelita grubego to tzw. choroba sporadyczna, co oznacza, że nie jest związana z żadnymi mutacjami genowymi. Około 20% zachorowań ma podłoże rodzinne. Do głównych czynników ryzyka wystąpienia nowotworu jelita grubego zalicza się:
Niestety, rak jelita grubego często jest diagnozowany dopiero w zaawansowanych stadiach, gdy szanse na wyleczenie są mniejsze. Dzieje się tak dlatego, że choroba początkowo może nie dawać charakterystycznych objawów. Dopiero gdy zmiany są duże, obserwuje się np. zmianę częstości wypróżnień, dyskomfort w jamie brzusznej, zmęczenie, zmniejszenia masy ciała, a także obecność krwi w stolcu. Diagnostyka raka jelita grubego obejmuje m.in. testy krwi w kierunku markera nowotworowego CEA, kolonoskopię oraz badanie histopatologiczne próbki guza pobranej podczas kolonoskopii.
Rak żołądka jest piątą pod względem częstotliwości występowania chorobą nowotworową na świecie. To schorzenie charakterystyczne dla seniorów – ponad 75% chorych ma ponad 50 lat. Niestety, szybka diagnoza oraz leczenie nowotworów osób starszych w postaci interwencji chirurgicznej w wielu przypadkach są utrudnione lub nawet niemożliwe. Pacjenci często bagatelizują objawy albo uznają je za symptomy choroby wrzodowej. Jeśli zaobserwujesz u siebie ból w nadbrzuszu, utratę masy ciała, niestrawność, nudności, wzdęcia, później brak apetytu, smoliste stolce czy wymioty – powinieneś jak najszybciej zgłosić się do lekarza!
Jakie są czynniki ryzyka rozwoju nowotworu żołądka? M.in. niektóre choroby, np. polipowatość żołądka, narażenie na kontakt z toksycznymi substancjami (np. podczas pracy), używki (papierosy, alkohol), a także niewłaściwa dieta – spożywanie dużych ilości soli, pokarmów wysoko przetworzonych, zawierających konserwanty czy substancje chemiczne.
Rak trzustki jest chorobą, która w większości przypadków dotyczy osób w podeszłym wieku. Przyczyny jego rozwoju nie są do końca znane – wiadomo jedynie, że ryzyko zachorowania wśród palaczy jest o około 2–3% wyższe niż u niepalących. Nie potwierdzono, by na zachorowanie mogło wpływać umiarkowane spożywanie alkoholu czy picie kawy. Relatywnie częściej chorują natomiast osoby ze zdiagnozowaną cukrzycą lub przewlekłym zapaleniem trzustki.
Objawy raka trzustki zależą m.in. od stopnia zaawansowania choroby oraz umiejscowienia guza w narządzie. Większość guzów jest zlokalizowana w okolicy tzw. głowy trzustki, co wywołuje niedrożność przewodu żółciowego oraz następową żółtaczkę. Czasem towarzyszy temu dyskomfort w jamie brzusznej oraz wymioty. W bardziej zaawansowanych stadiach występują również zaburzenia przemiany glukozy oraz silny, tępy ból zlokalizowany w podbrzuszu.
Rak prostaty to choroba obejmująca prostatę, zwaną również sterczem lub gruczołem krokowym. Prostata otacza cewkę moczową i odpowiada m.in. za produkcję składników nasienia. Nowotwór prostaty jest niestety dość częstą chorobą – szacuje się, że u mężczyzn to drugi po raku płuc najczęściej diagnozowany rodzaj nowotworu.
Rak prostaty przez długi czas może rozwijać się bezobjawowo albo dawać objawy typowe dla łagodnego rozrostu stercza – częste oddawanie moczu, parcia naglące, uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza. W miarę powiększania się guza może dochodzić do zastoju moczu w pęcherzu, a nawet do niewydolności nerek. Ryzyko zachorowania na nowotwór prostaty rośnie wraz z wiekiem – dlatego tak ważne są regularne badania urologiczne. Już proste badanie per rectum pozwala urologowi stwierdzić ewentualne powiększenie gruczołu krokowego oraz wdrożyć odpowiednią diagnostykę i leczenie.
Jak widać, wczesne wykrycie nowotworu jest kluczowe w leczeniu raka u osób starszych. Sprawdź też, na jakie choroby starcze najczęściej chorują seniorzy.
Źródła: