Profilaktyka osób starszych – badania na emeryturze. Które z nich warto wykonać?

Choroby serca, nadciśnienie, miażdżyca, cukrzyca, choroba zwyrodnieniowa stawów, osteoporoza, nowotwory – to tylko kilka mniej i bardziej groźnych chorób, na które narażone są osoby starsze. W wielu przypadkach te schorzenia można skutecznie leczyć, ale kluczem jest ich szybkie wykrycie w mało zaawansowanych stadiach. Pomagają w tym badania profilaktyczne dla seniorów.

Z tekstu dowiesz się:

• jaki pakiet badań dla seniora powinno się wykonywać regularnie,
• dlaczego należy przynajmniej raz w roku wykonać badanie krwi i badanie moczu,
• o jakich specjalistycznych badaniach profilaktycznych dla seniorów trzeba pamiętać.

Podstawą profilaktyki wielu rozmaitych schorzeń, również u seniorów, jest badanie krwi oraz badanie moczu. O ile lekarz nie zaleci inaczej, należy je wykonywać raz do roku. Są one bezpieczne, nieinwazyjne i nie ma żadnych przeciwwskazań do ich przeprowadzenia.    Badanie krwi polega na pobraniu od pacjenta niewielkiej ilości (około 5 ml) krwi żylnej i poddaniu jej laboratoryjnej analizie. Przystępując do badania, należy być na czczo – przez 8 godzin poprzedzających morfologię nie wolno jeść ani pić. Badanie krwi pozwala ocenić m.in. stężenie erytrocytów (czerwonych krwinek), hemoglobiny, wskaźników czerwonokrwinkowych (RBC), sprawdzić średnią objętość krwinki czerwonej (MCV) czy współczynnik zmienności rozkładu objętości erytrocytów (RDW). Wszelkie odstępstwa od norm w wynikach mogą świadczyć o toczących się w organizmie procesach chorobowych.

Równie ważne w ocenie ogólnego stanu zdrowia seniora jest badanie moczu. Próbkę moczu pochodzącą z pierwszej porannej mikcji należy samodzielnie zebrać do zakupionego uprzednio w aptece specjalnego pojemnika. Próbkę dostarcza się następnie do laboratorium, gdzie mocz jest oceniany m.in. pod kątem cech fizycznych i biochemicznych, a także występujących w nim komórek czy kryształków. Badanie moczu obejmuje sprawdzenie jego odczynu, barwy, mętności, gęstości, obecności białka, glukozy, barwników żółciowych, stężenia erytrocytów oraz leukocytów, występowania ewentualnych kryształów moczanowych lub fosforanowych itp.

Badanie cholesterolu, kolonoskopia, badanie TSH – po co?

Na emeryturze warto zgodnie z zaleceniami lekarza poddawać się również innym badaniom profilaktycznym.

• Badanie cholesterolu

Cholesterol to związek zaliczany do steroli, który jest niezbędny m.in. do syntezy witaminy D3 oraz hormonów płciowych. Jego nadmiar we krwi jest jednak szkodliwy dla zdrowia, gdyż zwiększa ryzyko występowania chorób sercowo-naczyniowych. Badanie cholesterolu polega na specjalistycznej analizie próbki pobranej od pacjenta krwi, podczas której określa się cholesterol całkowity, cholesterol LDL (tzw. zły cholesterol, wywołujący miażdżycę) oraz cholesterol HDL (tzw. dobry cholesterol, zmniejszający ryzyko sercowo-naczyniowe).

• Kolonoskopia

Kolonoskopia to badanie jelita grubego, wykonywane przy pomocy cienkiego, elastycznego przewodu zakończonego miniaturową kamerką, wsuwanego do jelita poprzez odbyt. Przed badaniem pacjent otrzymuje leki przeciwbólowe i uspokajające, czasami konieczne jest także użycie znieczulenia miejscowego. Kolonoskopia jest podstawowym badaniem profilaktyczno-diagnostycznym w kierunku raka jelita grubego. Wykonuje się ją także u pacjentów z      objawami      takimi jak przewlekłe biegunki, obecność krwi w kale, nagła utrata masy ciała.

• Badanie TSH

TSH, czyli tyreotropina, to hormon produkowany przez przysadkę mózgową. Przysadka stymuluje do pracy tarczycę, wydzielającą z kolei hormony T3 (trójjodotyronina) oraz T4 (tyroksyna). Niedobór oraz nadmiar hormonów TSH w surowicy krwi jest objawem zaburzeń pracy tarczycy, co z kolei może dawać liczne objawy ze strony całego organizmu, takie jak przyspieszenie rytmu serca, nietolerancja gorąca, spadek lub zwiększenie masy ciała, osłabienie, omdlenia i upadki, bezsenność itp.

To tylko kilka przykładów badań profilaktycznych dla seniora. U pań w podeszłym wieku konieczna jest regularna mammografia – podstawowe badanie w kierunku raka piersi, a także densytometria, czyli badanie oceniające gęstość kości, pozwalające ocenić ryzyko osteoporozy. W profilaktyce chorób serca, jak      również nowotworu płuc wartościowe będzie RTG klatki piersiowej. Regularnie wykonywać należy również badanie wzroku i słuchu. O inne badania profilaktyczne należy      pytać lekarza pierwszego kontaktu.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy
https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/diagnostyka/99884,morfologia-krwi
https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/diagnostyka/51970,ogolne-badanie-moczu
https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/diagnostyka/51056,kolonoskopia
https://www.mp.pl/pacjent/endokrynologia/badania/98800,hormon-tyreotropowy-tsh