Przewlekła biegunka u osób starszych – jakie mogą być jej przyczyny?
O biegunce przewlekłej mówimy wówczas, gdy płynne lub wodniste stolce oddawane co najmniej trzy razy na dobę utrzymują się dłużej niż 4 tygodnie. Przewlekła biegunka u osoby w podeszłym wieku zawsze wymaga odpowiedniej diagnostyki i leczenia – może bowiem prowadzić do groźnych niedoborów odżywczych.
Z tekstu dowiesz się:
- czym jest biegunka i jakie mechanizmy mogą ją powodować,
- jakie przyczyny może mieć przewlekła biegunka u osób starszych,
- jak zatrzymać rozwolnienie u starszej osoby.
Biegunka to oddawanie wodnistego, płynnego lub półpłynnego stolca trzy lub więcej razy na dobę. Pod względem anatomicznym wyróżnia się trzy zasadnicze rodzaje biegunki: osmotyczną, wydzielniczą oraz zapalną, przy czym u pacjentów często współwystępują co najmniej dwa z trzech tych mechanizmów.
Pod względem czasu trwania, wyróżnia się z kolei biegunkę ostrą oraz przewlekłą. Biegunka ostra trwa do 14 dni, a biegunka przewlekła – dłużej niż 4 tygodnie. Biegunka ostra zazwyczaj jest wywoływana przez zakażenia jelitowe (bakterie, wirusy, rzadziej pierwotniaki), może być skutkiem ubocznym antybiotykoterapii lub pojawiać się po spożyciu niektórych produktów, np. w przebiegu alergii i nadwrażliwości pokarmowych. Prawidłowo leczona nie daje zazwyczaj groźnych dla zdrowia następstw.
Przewlekła biegunka – u osoby w podeszłym wieku, ale nie tylko – jest o wiele bardziej niebezpieczna. Może bowiem wywoływać nie tylko odwodnienie organizmu u osób starszych, ale także prowadzić do zaburzeń stanu odżywienia, niedoborów aminokwasów, elektrolitów, żelaza, witamin i innych niezbędnych substancji. Dlatego zawsze wymaga odpowiedniej diagnostyki i leczenia.
Przewlekła biegunka u osób starszych – możliwe przyczyny
Przewlekła biegunka u osób starszych może być objawem:
- chorób trzustki przebiegających z upośledzeniem jej pracy (nowotwór trzustki, przewlekłe zapalenie trzustki),
- celiakii, czyli choroby trzewnej, która występować może u pacjentów we wszystkich grupach wiekowych,
- chorób zapalnych jelit, np. wrzodziejącego zapalenia jelita grubego oraz choroby Leśniowskiego-Crohna,
- zaburzeń czynnościowych jelita grubego, znanych powszechnie pod nazwą zespołu jelita drażliwego,
- nadczynności tarczycy.
Oczywiście warto mieć świadomość, że zmiana rytmu wypróżnień, przewlekłe biegunki i/lub powtarzające się zaparcia to także objawy raka jelita grubego, który najczęściej występuje właśnie u osób starszych.
Jak zatrzymać rozwolnienie u starszej osoby – leczenie przewlekłej biegunki
Jak już wspomniano, przewlekła biegunka u osób starszych zawsze wymaga odpowiedniego leczenia. Sposób terapii zależy oczywiście od tego, jakie są jej przyczyny. Jeśli towarzyszy ona np. chorobom trzustki czy tarczycy, leczenie nadrzędnego schorzenia łagodzi również biegunkę. W przypadku celiakii konieczne jest wprowadzenie produktów bezglutenowych do codziennej diety. Choroby zapalne jelit leczy się zazwyczaj farmakologicznie.
Przewlekła biegunka u osób starszych – dieta ma znaczenie!
Należy pamiętać, że przewlekła biegunka u osób starszych, bez względu na przyczynę, leczona jest także poprzez odpowiednią dietę. Wskazane jest spożywanie produktów oraz dań lekkostrawnych – w mniejszych porcjach, ale częściej, by organizm mógł w pełni przyswoić znajdujące się w nich składniki odżywcze, witaminy oraz minerały. Bardzo ważne jest także picie dużych ilości płynów – przewlekła biegunka powodować może bowiem odwodnienie organizmu u osób starszych, które to jest stanem zagrażającym zdrowiu, a nawet życiu. Należy pić 3-4 litry płynów dziennie, małymi łykami, właściwie przez cały dzień. Najlepsza do picia jest woda, ale można też sięgnąć po rozpuszczalne w wodze elektrolity, które uzupełnią braki w organizmie. Można je kupić w każdej aptece bez recepty.
