Nowotwory u osób starszych – rak trzustki. Jakie są jego przyczyny, objawy i jak go leczyć?

Rak trzustki jest jednym z najgroźniejszych nowotworów – we wczesnym stadium bardzo często nie daje żadnych specyficznych objawów, więc bywa wykrywany za późno, kiedy skuteczne leczenie nie jest już możliwe. Dlatego tak ważna jest jego profilaktyka!

Z tekstu dowiesz się:

• jakie są przyczyny raka trzustki,
• jakie są objawy raka trzustki,
• czy chorzy na raka trzustki mają duże szanse na wyleczenie,
• jak diagnozuje się ten rodzaj raka,
• jak przebiega jego leczenie.

Nowotwór trzustki to choroba występująca nieco częściej u mężczyzn niż u kobiet, choć różnice te nie są duże i w ostatnich latach jeszcze się zmniejszyły. Pewne jest jednak to, że rak trzustki zazwyczaj ujawnia się u osób w wieku 70-80 lat – ponad 80% przypadków dotyczy pacjentów powyżej 55. roku życia.

Rak trzustki – przyczyny

Rak trzustki jest chorobą o złożonej, wieloczynnikowej etiologii. Ustalono, że może mieć on zarówno podłoże genetyczne, jak i dziedziczne. Częściej chorują pacjenci, u których zdiagnozowano wcześniej cukrzycę, przewlekłe zapalenie trzustki czy wrzody żołądka. Wśród czynników ryzyka znajdują się jednak również te związane z szeroko rozumianym stylem życia:

• palenie papierosów – szacuje się, że około 20-30% przypadków raka trzustki jest spowodowane paleniem papierosów; zwiększone dwukrotnie ryzyko zachorowania zmniejsza się dopiero po około 10-15 latach od rzucenia palenia,
• nieprawidłowa dieta – wiele badań wskazuje, że wśród czynników ryzyka raka trzustki jest dieta bogata w czerwone mięso, a uboga w kwas foliowy oraz warzywa,
• spożywanie alkoholu – zwiększone spożywanie alkoholu to czynnik ryzyka rozwoju m.in. zapalenia trzustki, które z kolei sprzyja zachorowaniu na raka trzustki.

Rak trzustki – objawy

Rak trzustki jest niebezpieczną chorobą m.in. ze względu na to, że jego wczesne objawy są niecharakterystyczne. Mogą być kojarzone np. z niestrawnością, zatruciami pokarmowymi czy innymi kłopotami żołądkowymi. Pacjenci często je bagatelizują i do lekarza trafiają dopiero wówczas, gdy choroba jest już w mocno zaawansowanym stadium.

Wczesne objawy raka trzustki to:

• nudności,
• wzdęcia,
• brak apetytu,
• zaparcia i biegunki,
• wymioty,
• częste odbijanie.

W zależności od lokalizacji guza rak trzustki może się objawiać również żółtaczką albo bardzo ostrymi bólami w jamie brzusznej. W zaawansowanych stadiach choroby pojawia się także wychudzenie, zakrzepy o zmiennej lokalizacji czy krwotoki z przewodu pokarmowego.

Rak trzustki – przerzuty

Rak trzustki czasami zajmuje cały narząd, w innych przypadkach – tylko jego poszczególne elementy. Przerzuty dotyczą najczęściej wątroby, zdecydowanie rzadziej – płuc, opłucnej, nadnerczy, nerek czy kości.

Rak trzustki – rokowania

W odróżnieniu od np. raka płuc czy raka jelita grubego, w przypadku raka trzustki nie ma skutecznych badań przesiewowych, które pozwalają na szybką diagnozę schorzenia. W większości przypadków rokowania raka trzustki nie są niestety pozytywne – wykrycie schorzenia następuje za późno, kiedy szanse na skuteczne leczenie są już niewielkie.

Rak trzustki – diagnostyka

Ze względu na lokalizację trzustki oraz mało charakterystyczne objawy diagnostyka raka trzustki nie jest prosta – lekarz podczas wywiadu zbiera podstawowe informacje o objawach czy przypadkach chorób nowotworowych występujących w rodzinie. Ważne są też możliwe symptomy przedmiotowe: spadek masy ciała, żółtaczka czy powiększenie się węzłów chłonnych. Dla potwierdzenia rozpoznania wykonuje się również m.in. USG trzustki (wykazuje jej powiększenie), tomografię komputerową, a także biopsję cienkoigłową, czyli pobranie wycinka guza i poddanie go analizie histopatologicznej. To badanie umożliwia postawienie ostatecznej diagnozy.

Rak trzustki – leczenie

Leczenie raka trzustki zależy od stopnia zaawansowania oraz rozległości zmian. Podstawą jest leczenie operacyjne, czyli wycięcie guza z marginesem zdrowej tkanki, a w mocno zaawansowanych stadiach – pankreatektomia, czyli całkowite usunięcie trzustki. W zdecydowanej większości przypadków konieczne bywa także zastosowanie chemioterapii. W trakcie leczenia ważne są odpowiednia dieta, nawadnianie organizmu oraz podawanie pacjentowi enzymów trzustkowych.

Źródła:

http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2016/01/pnm_2015_8b_004-010.pdf
https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/147/original/10-21.pdf?1480515491
http://onkologia.org.pl/nowotwory-trzustki/
https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:nB5_xk1EF7oJ:https://journals.viamedica.pl/oncology_in_clinical_practice/article/download/37457/27241+&cd=4&hl=pl&ct=clnk&gl=pl
https://www.zwrotnikraka.pl/leczenie-raka-trzustki-aktualne-wytyczne/