Nowotwory u osób starszych – rak płuc. Jakie są jego przyczyny, objawy i jak go leczyć?

Rak płuc jest najczęstszym nowotworem złośliwym diagnozowanym w Polsce, stanowiącym jednocześnie pierwszą spośród przyczyn zgonów onkologicznych. Szacuje się, że co roku na tę chorobę umiera ponad 20 tys. osób. Jest groźny i trudny w diagnostyce, bo przez długi czas może nie dawać żadnych objawów.

Z tekstu dowiesz się:

• czym jest nowotwór płuc,
• jakie są jego rodzaje,
• jakie mogą być objawy raka płuc,
• jak się go diagnozuje i leczy.

Nowotwór płuca rozwija się z komórek nabłonkowych dróg oddechowych, najczęściej w dużych oskrzelach oraz na obwodzie płuca, naciekając niekiedy na struktury przepony, opłucnej oraz ścian klatki piersiowej. Przerzuty nowotworu płuc pojawiają się z kolei zazwyczaj w węzłach chłonnych, wątrobie, mózgu oraz szpiku kostnym.

Rak płuc – klasyfikacja

Zasadniczo wyróżnia się dwa rodzaje nowotworów płuc. Pierwszy z nich to drobnokomórkowy rak płuca, związany z paleniem tytoniu; wyróżnia się szybkim, agresywnym przebiegiem. W około czterech na pięć przypadków diagnozuje się niedrobnokomórkowego raka płuc, który dzieli się jeszcze na trzy typy histopatologiczne:

• raka płaskonabłonkowego,
• raka gruczołowego,
• raka wielkokomórkowego.

Nowotwór płuc – przyczyny

Jeśli chodzi o przyczyny raka płuc, jest to choroba bardzo mocno związania z paleniem papierosów. Dym tytoniowy zawiera w sobie kilka tysięcy toksycznych związków chemicznych, z których kilkadziesiąt ma właściwości rakotwórcze. Badania dowiodły, że na 100 tys. osób palących na raka płuca umierają aż 132, z kolei wśród 100 tys. osób niepalących – 5. U osób, które rzuciły palenie, ryzyko zachorowania stopniowo spada, ale i tak pozostaje około dwukrotnie wyższe niż u osób, które nie paliły nigdy     . Co ważne, bierne palenie tytoniu, czyli narażenie na wdychanie dymu przy osobach palących, również wiąże się z wyższym ryzykiem zachorowania.    

Inne czynniki rozwoju nowotworów płuc to:

• predyspozycje genetyczne,
• ekspozycja na promieniowanie jonizujące,
• ekspozycja na azbest,
• częsty kontakt z niektórymi metalami ciężkimi (arsen, nikiel, ołów, kadm).

Rak płuc – objawy

Jeśli chodzi o najczęstsze objawy raka płuc, zalicza się do nich:

• utrzymujący się ponad 3 tygodnie przewlekły kaszel,
• odkrztuszanie krwi,
• nagła utrata masy ciała,
• napady duszności,
• uczucie zmęczenia, osłabienie mięśni,
• świszczący oddech,
• spuchnięcie szyi,
• problemy z wydawaniem głosu,
• świszczący oddech,
• bóle w klatce piersiowej.

Wczesne objawy raka płuc czasami nie są wychwytywane, bo łączy się je z innymi chorobami: przeziębieniem, grypą, schorzeniami laryngologicznymi. Bywa również, że wczesne objawy nie występują u chorego w ogóle.

Nowotwór płuc – diagnostyka

Jeśli u pacjenta obserwowane są objawy nowotworu płuc, kierowany jest na specjalistyczną diagnostykę. Podstawą są badania obrazowe, obejmujące RTG klatki piersiowej, tomografię klatki piersiowej, pozytonową tomografię emisyjną (PET i PET-CT), a także rezonans magnetyczny. Oprócz tego, w diagnostyce raka płuc stosuje się również badanie endoskopowe dróg oddechowych, badanie cytologiczne plwociny i popłuczyn oskrzelowych w kierunku obecności komórek nowotworowych, aspiracyjną biopsję cienkoigłową oraz torakocentezę, polegającą na nakłuciu jamy opłucnowej.

Rak płuc – leczenie

Leczenie raka płuc może przyjąć dwie formy: radykalną, która daje szanse na całkowite wyleczenie pacjenta lub paliatywną, której celem jest wydłużenie bądź poprawa jakości życia pacjenta, ale bez szans na wyleczenie. Rodzaj terapii zależny jest od stopnia zaawansowania raka płuc. Jeśli choroba znajduje się w relatywnie wczesnym stadium, pacjent jest kwalifikowany do najskuteczniejszego obecnie leczenia operacyjnego. Może ono objąć wycięcie płata płuca (lobektomia) albo wycięcie całego płuca (pneumonektomia). Inne metody operacyjne stosuje się rzadziej.

Wycięte podczas operacji tkanki poddaje się badaniom mikroskopowym i na podstawie      wyników podejmuje się dalsze decyzje terapeutyczne. Po upewnieniu się, czy guz został wycięty z odpowiednim marginesem zdrowych tkanek i czy w usuniętych węzłach chłonnych nie było przerzutów, czasami po operacji włącza się leczenie uzupełniające w postaci radioterapii lub chemioterapii. Radioterapia jest także metodą leczenia paliatywnego, u chorych bez szans na wyleczenie, z przerzutami do wątroby czy mózgu.

Zobacz, czym jest rak skóry i jak należy go leczyć.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/84436,rak-pluca
https://www.pexps.pl/files/upload/files/Rak-pluca-w-Polsce.pdf
https://www.europeanlung.org/assets/files/pl/publications/lung-cancer-factsheet-pol.pdf