Na czym polega proces starzenia się?

Starzenie się jest zupełnie naturalnym procesem – dotyczy ono zarówno fizjologii człowieka, jak i jego zdolności intelektualnych oraz funkcjonowania społecznego. I choć procesu starzenia nie da się uniknąć, można go spowolnić.

Z tekstu dowiesz się:

  • czym jest starzenie się organizmu,
  • na jakich płaszczyznach zachodzi proces starzenia,
  • jak można opóźnić proces starzenia się.

Według danych GUS-u w 2050 r. w naszym kraju ponad 30% społeczeństwa będzie liczyło więcej niż 60 lat – zmiany demograficzne oraz niski przyrost naturalny sprawiają, że seniorów z roku na rok przybywa, i to w zasadzie na całym świecie. Wymusza to zarówno zmiany systemowe, m.in. w obszarze ochrony zdrowia czy świadczeń emerytalnych, jak i uświadamianie społeczeństwu, czym jest starość, jakie zjawiska się z nią wiążą i jak zestarzeć się zdrowo. Pamiętajmy, że jest to możliwe!

Czym jest starzenie się?

Starzenie się organizmu to naturalny i nieunikniony biologiczny oraz psychiczny proces polegający na stopniowym spadku aktywności komórek organizmu, spowalnianiu procesów regeneracyjnych, obniżeniu odporności na niekorzystne czynniki środowiskowe oraz zmniejszeniu się umiejętności adaptacyjnych organizmu do nowych warunków.

Proces starzenia się ma charakter wielopłaszczyznowy, dotyczący aspektów biologicznych, psychicznych oraz społecznych.

  • Starzenie się biologiczne polega na stopniowych zmianach degeneracyjnych we wszystkich komórkach organizmu. Odkładają się w nich szkodliwe substancje, tracą one zdolności namnażania się oraz regeneracji. U starszych osób następuje zwolnienie procesów metabolicznych, spada wydajność układu odpornościowego, następuje utrata kolagenu, obniżają się sprawność fizyczna i mobilność, pojawiają się choroby wieku starczego – nadciśnienie, cukrzyca, zwyrodnienie stawów, miażdżyca, osteoporoza, zaćma i wiele innych.
  • Proces starzenia psychicznego ma związek z zahamowaniem namnażania się nowych komórek nerwowych, ich uszkodzeniami oraz stopniowym obumieraniem. U seniorów spada poziom neuroprzekaźników. W związku z tym dochodzi do spadku sprawności intelektualnej i wyostrzenia się pewnych cech psychologicznych negatywnie odbieranych przez otoczenie. Mogą się rozwinąć choroby takie jak depresja, choroba Alzheimera czy Parkinsona.
  • Starzenie się w aspekcie społecznym jest zazwyczaj związane zarówno ze starzeniem się biologicznym, jak i psychicznym. Choroby i niesprawność utrudniają, a czasem nawet uniemożliwiają utrzymywanie relacji międzyludzkich, z biegiem lat umierają kolejni bliscy ludzie (współmałżonkowie, rodzeństwo, przyjaciele), pogłębia się więc samotność. Może się także pojawić konieczność stałej opieki ze strony rodziny lub specjalistów.

Starzenie się skóry – widoczne jako pierwsze

Etapy starzenia się człowieka to bardzo indywidualna kwestia – u jednych jako pierwsze pojawiają się biologiczne oznaki starzenia się, u innych najpierw widoczny jest wyraźny spadek zdolności intelektualnych. Jeśli chodzi jednak o starzenie się biologiczne, to w zdecydowanej większości przypadków jest ono w pierwszej kolejności widoczne na skórze – jest ona bowiem najbardziej narażona na niekorzystne działanie czynników zewnętrznych.

Starzenie się skóry może mieć związek z:

  • zmianami hormonalnymi w podeszłym wieku,
  • naturalną mimiką twarzy,
  • nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV,
  • narażeniem skóry na działanie dymu papierosowego.

Czy można opóźnić proces starzenia się?

Starzenie się jest zupełnie naturalne i czeka każdego z nas – niestety nie da się go całkowicie zatrzymać. Można je jednak hamować i sprawiać, że będzie przebiegać wolniej, łagodniej i z mniej widocznymi objawami. Oprócz czynników genetycznych olbrzymie znaczenie ma tu zdrowy styl życia: przestrzeganie zasad zbilansowanej diety, utrzymywanie prawidłowej masy ciała oraz aktywność fizyczna osób starszych. Należy unikać używek, pamiętać o badaniach profilaktycznych, dbać o jakość i ilość snu, a także starać się unikać stresu. Znacznie zwiększa to szanse na długie, zdrowe życie i dobrą kondycję!

Źródła:

https://www.pum.edu.pl/__data/assets/file/0010/80992/Starzenie-sie-i-jego-wplyw-na-funkcje-organizmu.pdf
http://gerontologia.org.pl/wp-content/uploads/2016/05/2006-04-4.pdf
http://www.phmd.pl/api/files/view/29779.pdf
http://www.kpss.lublin.pl/upload/12_Starzenie_sie_i_starosc.pdf