Z tekstu dowiesz się:
Na początek warto przypomnieć – każda osoba starsza przynajmniej raz w roku powinna kontrolnie odwiedzić dermatologa. Podeszły wiek jest bowiem jednym z czynników nowotworów skóry, które późno wykryte trudno jest skutecznie leczyć. Rak skóry może rozwinąć się m.in. na podłożu już istniejących zmian barwnikowych (pieprzyków, znamion, brodawek), a proste i zupełnie bezbolesne badanie dermatoskopowe pozwala w porę reagować na ewentualne nieprawidłowości.
Oczywiście rak to nie jedyna możliwa choroba skóry u osób starszych. Jakie zatem dermatozy występują u seniorów?
Jedną z najczęstszych chorób skóry u osób starszych jest grzybica, czyli schorzenie wywoływane przez zakżenie grzybicze. Dla człowieka szkodliwych jest około 200 z 250 tys. znanych gatunków grzybów, głównie dermatofitów, grzybów drożdżopodobnych, rzadziej – grzybów pleśniowych. Zwiększone ryzyko zachorowania wykazują diabetycy, osoby z niedoczynnością tarczycy oraz z nowotworami.
Objawy grzybicy skóry mogą być bardzo zróżnicowane. Grzybica owłosionej skóry głowy objawia się licznymi skupiskami łuszczenia oraz łysienia. Grzybica skóry gładkiej – np. kończyn, pośladków czy grzybica pachwin – to rumieniowo-obrzękowe zmiany na skórze osób starszych z odczynem zapalnym. Grzybica stóp najczęściej objawia się złuszczaniem i rumieniem naskórka oraz pęcherzykami okolic śródstopia.
U osób starszych często diagnozowaną chorobą skóry jest róża – schorzenie zakaźne powodowane przez paciorkowce grupy A. Do zakażenia dochodzi przez kontakt z nosicielami lub osobami chorymi. Bardziej narażeni na zachorowanie są pacjenci z cukrzycą, po zabiegach kardiologicznych, chemioterapii, po operacjach usunięcia piersi czy z występującymi owrzodzeniami skóry (np. w przebiegu zaawansowanej niewydolności żylnej).
Główne objawy róży to czerwone plamy na twarzy, rzadziej dłoni i stóp, w zaawansowanym stadium – niekiedy pośladków. Mają one charakterystyczny żywy odcień czerwieni, są obrzęknięte, bolą, pieką i są wyraźnie odgraniczone od zdrowych tkanek. Leczenie róży za każdym razem wymaga zastosowania antybiotyków – zlekceważona może skutkować poważnymi powikłaniami ustrojowymi.
Łuszczyca to przewlekła zapalna choroba skóry o bardzo charakterystycznym wyglądzie zmian skórnych – początkowo są to niewielkie czerwonobrunatne grudki, które rozwijają się i przyjmują postać srebrzystych łusek. Mogą one występować na owłosionej skórze głowy, kolanach czy na łokciach.
Łuszczyca występuje u 2-4% populacji – o zachorowaniu decydują najprawdopodobniej predyspozycje genetyczne. U osób starszych diagnozuje się łuszczycę typu II, której początek przypada na okres między 50. a 70. rokiem życia pacjenta.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) u seniorów może być zarówno kontynuacją choroby z lat dziecięcych, ale zdarza się, że ujawnia się właśnie dopiero w wieku podeszłym. Jego głównym objawem jest swędzenie skóry u osób starszych oraz jej nadmierna suchość, czasami z łuszczeniem. Zmiany występować mogą na rękach, stopach, szyi, czasami również na innych obszarach ciała.
Celem leczenia AZS jest redukcja stanu zapalnego oraz poprawa bariery naskórkowej. U seniorów jego podstawą jest stosowanie emolientów, czyli substancji o silnym działaniu nawilżającym, natłuszczającym i ochronnym. Należy je aplikować 3-4 razy dziennie, nie tylko na zmienione chorobowo miejsca, ale na całe ciało.