Dieta na chorą wątrobę

Ważnym elementem leczenia chorób wątroby jest zdrowa dieta, która uwzględnia zapotrzebowanie kaloryczne pacjenta, a jednocześnie nie obciąża jego układu pokarmowego. Zgodnie z jej zasadami niektóre produkty należy zupełnie wyłączyć z jadłospisu, inne zaś – mocno ograniczyć. Ważny jest także odpowiedni sposób przygotowywania posiłków.

Z tekstu dowiesz się:

  • dlaczego dieta jest tak istotna w terapii chorób wątroby,
  • jakie są zasady diety wątrobowej,
  • które produkty w diecie przy chorej wątrobie są dozwolone, a które wykluczone.

Wątroba to największy gruczoł w organizmie człowieka, który pełni wiele rozmaitych funkcji. Kieruje gospodarką węglowodanową oraz tłuszczową organizmu, wytwarza 85% białek znajdujących się w osoczu, neutralizuje toksyny, a także wytwarza żółć i jest ważnym elementem układu immunologicznego.

Wątrobie szkodzą nie tylko picie alkoholu i długotrwałe stosowanie leków, ale także niezdrowa dieta. Choć ten organ ma wyjątkowe właściwości samoregeneracji, to jednak z upływem lat ulega uszkodzeniu. Znamienne jest to, że wątroba nie boli, nawet gdy jest chora – jej schorzenia objawiają się np. zmianą koloru moczu, problemami skórnymi, utratą apetytu, przewlekłymi biegunkami, obrzękami czy utratą masy ciała.

Chora wątroba – dieta to podstawa!

W przebiegu większości chorób wątroby dochodzi do zaburzeń metabolizmu składników pokarmowych, stąd częste objawy ze strony układu trawiennego – wzdęcia, nudności, uczucie pełności, brak apetytu. Dlatego kluczowa w leczeniu schorzeń tego narządu jest dieta wątrobowa – powinna to być dieta lekkostrawna, nieobciążająca dla układu trawiennego, a jednocześnie uwzględniająca aktualną fazę choroby, ogólny stan zdrowia pacjenta i jego indywidualne preferencje kulinarne.

Dieta na chorą wątrobę – ogólne zasady

Do ogólnych zaleceń dietetycznych przy chorobach wątroby powinni się stosować wszyscy pacjenci borykający się ze schorzeniami tego typu:

  • Należy regularnie spożywać 5-6 niewielkich objętościowo posiłków w ciągu dnia, a ostatni – minimum na dwie godziny przed snem. Dzięki temu układ trawienny zacznie pracować sprawniej, a organizm będzie systematycznie otrzymywał niezbędne składniki odżywcze.
  • Ważne jest mocne ograniczenie spożywania tłuszczu, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego. Zalecane są jednak tłuszcze roślinne, takie jak margaryny, oliwa z oliwek, a także olej rzepakowy czy słonecznikowy. Czerwone mięso należy zastąpić drobiem oraz rybami dobrej jakości.
  • Wdrożenie diety wątrobowej oznacza absolutny zakaz spożywania alkoholu – jest on dla wątroby trucizną: powoduje nieodwracalne uszkodzenia jej komórek.
  • Przeciwwskazane jest spożywanie pokarmów smażonych, zwłaszcza w głębokim tłuszczu. Dozwolone jest gotowanie (w wodzie i na parze), pieczenie w folii lub naczyniu żaroodpornym oraz duszenie.
  • Każdy posiłek należy jeść w spokoju, powoli, dokładnie przeżuwając każdy kęs.

Dieta przy chorej wątrobie – co jeść, a czego nie?

Dieta wątrobowa to konkretna lista produktów, które pacjent może jeść bez obaw. Należą do nich m.in. jasne pieczywo, płatki owsiane, biały ryż i cienki makaron. Dozwolone są chude mleko, jogurty, kefir i odtłuszczone sery twarogowe. Można także jeść mięso z kurczaka i indyka, a także wędliny drobiowe oraz chude i tłuste ryby. Dopuszczalne tłuszcze to olej rzepakowy, słonecznikowy, sojowy i oliwa z oliwek. Bez obaw można sięgać po marchew, kalafior, buraki, młody zielony groszek, jabłka pieczone lub gotowane, morele, brzoskwinie, maliny i porzeczki. W ramach deseru warto jeść musy owocowe, galaretki i budynie na chudym mleku. Do picia najlepsze są woda mineralna niegazowana i słaba herbata.

A co z produktami zakazanymi? Zalicza się do nich m.in. pieczywo razowe, grube kasze, tłuste sery i mleko, tłuste mięso wołowe i wieprzowe, smalec, słoninę, boczek, warzywa kapustne, cebulę, szczypior, paprykę, ogórki, gruszki, śliwki, czereśnie, kremy, lody, pączki, kawę, mocną herbatę i napoje gazowane.

Dieta wątrobowa – jadłospis na cały dzień

A oto przykładowy jadłospis diety wątrobowej na cały dzień.

  • Śniadanie: dwie kromki jasnego chleba z margaryną i chudym twarożkiem, pomidor bez skórki, kawa zbożowa.
  • Drugie śniadanie: jogurt naturalny, pieczone jabłko.
  • Obiad: gotowana na parze pierś z kurczaka z ziołami, biały ryż, gotowany buraczek.
  • Podwieczorek: budyń na chudym mleku.
  • Kolacja: ryba w dowolnej postaci, gotowana marchewka.

W opracowaniu jadłospisu na dłuższy czas pomoże lekarz lub dietetyk.

Źródła:

http://www.szpitaljp2.krakow.pl/fileadmin/user_upload/Dieta%20wątrobowa%20I-wszy%20okres.pdf