Choroby starcze – choroba wieńcowa. Przyczyny, objawy, leczenie

Choroba wieńcowa – zwana także chorobą niedokrwienną serca – to schorzenie o charakterze przewlekłym, spowodowane niedotlenieniem komórek mięśnia sercowego, które prowadzi do jego niewydolności. Choroba wieńcowa wymaga specjalistycznego leczenia – jest to bardzo niebezpieczne schorzenie, będące bezpośrednim zagrożeniem dla życia.

Z tekstu dowiesz się:

• jakie są przyczyny choroby wieńcowej,
• jakie są objawy choroby wieńcowej serca,
• jak leczy się to schorzenie.

Choroba wieńcowa serca (choroba niedokrwienna) to schorzenie charakteryzujące się niedokrwieniem serca. Jest ono spowodowane zwężeniem, a czasem nawet całkowitym zamknięciem światła tętnic wieńcowych zaopatrujących w krew mięsień sercowy. W takiej sytuacji dochodzi do napadowego (nagłego) lub stałego (przewlekłego) braku równowagi między zapotrzebowaniem serca na tlen a możliwością jego dostawy wraz z krwią. Zwężone tętnice nie są w stanie sprostać temu zadaniu, więc u chorego dochodzi do niedotlenienia mięśnia sercowego. Szacuje się, że w Polsce choroba wieńcowa występuje u około 1,5 mln osób, z czego większość to seniorzy powyżej 65. roku życia.

Choroba wieńcowa – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną choroby wieńcowej są uszkodzenia wewnętrznej warstwy tętnic, które stają się bardziej podatne na odkładanie się blaszki miażdżycowej, powodującej zwężanie się ich światła. To prowadzi do ograniczenia przepływu krwi oraz zmniejszenia zaopatrzenia serca w tlen. Stabilna choroba wieńcowa ma charakter przewlekły, a stan chorego jest ustabilizowany poprzez odpowiednie leczenie. Niestabilna choroba wieńcowa to zaś stany ostre o charakterze nagłym (takie jak zawał serca), które są bezpośrednim zagrożeniem dla życia pacjenta.

Przyczyny odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach mogą być różne. Czasami są to kwestie genetyczne, zaburzenia metaboliczne powodujące odkładanie się w ścianach tętnic produktów ubocznych przemiany materii. Niekiedy jest to efekt innych chorób, takich jak twardzina układowa czy toczeń rumieniowaty. Przyczyny choroby wieńcowej o wiele częściej są jednak związane z szeroko rozumianym nieprawidłowym trybem życia: dietą bogatą w nasycone tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, niedoborem aktywności fizycznej czy przewlekłym stresem.

Choroba wieńcowa – objawy

Objawy choroby wieńcowej to przede wszystkim charakterystyczne dolegliwości bólowe w klatce piersiowej – ból jest ostry, kłujący, zlokalizowany za mostkiem, czasem promieniujący do pleców, żuchwy i lewej ręki. Pojawia się np. w sytuacji silnego stresu, w trakcie wysiłku fizycznego, czasem także jako odpowiedź na spożycie obfitego posiłku czy ekspozycję na zimno.

Oprócz tego jako objawy choroby wieńcowej wyróżnia się:

• uczucie ucisku za mostkiem,
• mdłości,
• kołatanie serca,
• pocenie się,
• płytki oddech,
• zawroty głowy,
• ogólne uczucie osłabienia.

Czasami zdarza się, że choroba wieńcowa przez długi czas nie daje żadnych objawów, a pacjent dowiaduje się o niej, gdy dochodzi u niego do zawału serca.

Choroba wieńcowa – leczenie

Na diagnostykę choroby wieńcowej składają się: wywiad lekarski, badania laboratoryjne (m.in. morfologia krwi) oraz specjalistyczne, takie jak EKG, echo serca, koronarografia (obrazowanie wnętrza tętnic wieńcowych) oraz tomografia PET.

Leczenie choroby wieńcowej jest działaniem wielokierunkowym. Obejmuje ono m.in. stosowanie leków, które zwiększają napływ krwi do serca (np. nitrogliceryna), zmniejszają zapotrzebowanie serca na tlen (np. β-blokery) oraz obniżają ciśnienie tętnicze (np. diuretyki oraz blokery kanału wapniowego).

Konieczna jest również zmiana stylu życia pacjenta. Bardzo ważna jest regularna aktywność fizyczna. Wspomaga ona pracę układu krwionośnego, pomaga dotlenić organizm oraz zahamować rozwój zmian miażdżycowych. Jak dbać o układ ruchu seniora i jakie ćwiczenia będą odpowiednie dla niego, podpowie doświadczony rehabilitant.  

Nie można też zapominać o zdrowej diecie – powinna ona uwzględniać duże ilości produktów pełnoziarnistych (pieczywo, kasze, makarony), chude mięso drobiowe, ryby, tłuszcze roślinne, chudy nabiał oraz duże ilości warzyw i owoców. Należy mocno ograniczyć spożywanie soli oraz produktów zawierających tłuszcze nasycone pochodzenia zwierzęcego (czerwone mięso, pasztety, kiełbasy, podroby).

U niektórych pacjentów konieczne są zabiegi chirurgiczne – najczęściej wykonuje się przezskórną interwencję wieńcową oraz pomostowanie tętnic wieńcowych.

Choroba wieńcowa serca z pewnością jest niebezpieczna, ale szybko wykryta i odpowiednio leczona nie musi od razu oznaczać najgorszego. Dlatego warto regularnie się badać i szybko reagować na wszystkie niepokojące objawy!

Źródła:

http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2014/09/pnm_2011_388_394.pdf
https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/011/094/original/Strony_od_MpD_2010_11-11.pdf?1467981444
https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/leczenie/77371,zasady-leczenia-choroby-wiencowej
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:AuZiAINk34IJ:www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2014/09/pnm_2011_388_394.pdf+&cd=7&hl=pl&ct=clnk&gl=pl