Choroby starcze – otyłość. Jakie są jej następstwa w starszym wieku?

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, na całym świecie żyje około 1,6 mld osób z nadwagą, z czego ponad 522 mln jest otyłych. Otyłość to problem ekonomiczny, społeczny, a przede wszystkim zdrowotny – szacuje się, że przyczynia się do 10-13% przedwczesnych zgonów wśród Europejczyków. Jest groźna również dla seniorów.

Z tekstu dowiesz się:

• czym jest otyłość,
• jakie są przyczyny otyłości,
• jakie są jej powikłania,
• jak walczyć z otyłością wśród seniorów.

Otyłość to stan charakteryzujący się zwiększeniem masy ciała spowodowanym wzrostem ilości tkanki tłuszczowej – u mężczyzn powyżej 25%, a u kobiet powyżej 30% masy ciała. Najczęściej otyłość diagnozuje się za pomocą wskaźnika BMI. Oblicza się go, dzieląc masę ciała w kilogramach przez wzrost w metrach podniesiony     do kwadratu. Wskaźnik BMI od 18,5 do 24,9 oznacza prawidłową masę ciała. Od 25 do 29,9 oznacza nadwagę, od 30 do 34,9 – otyłość I stopnia, od 35 do 39,9 – otyłość II stopnia, zaś powyżej 40 – III stopnia (otyłość olbrzymia). W zależności od umiejscowienia nadmiaru tkanki tłuszczowej, rozróżniania jest otyłość brzuszna oraz otyłość pośladkowo-udowa. Groźniejsza dla zdrowia jest otyłość brzuszna    

Przyczyny otyłości

Specjaliści twierdzą, że do wystąpienia otyłości przyczyniają się zarówno czynniki środowiskowe, jak i genetyczne. Zalicza się do nich:

• nieprawidłowa dieta (spożywanie zbyt obfitych, kalorycznych posiłków, bogatych w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego i cukry),
• niedobór aktywności fizycznej,
• przewlekły stres,
• choroby metaboliczne,
• schorzenia degeneracyjne,
• zaburzenia hormonalne,
• czynniki genetyczne.

W przypadku seniorów, otyłość związana bywa również z naturalnie zwalniającymi z wiekiem     procesami trawienia.

Zdrowotne skutki otyłości

Otyłość jest schorzeniem, które znacznie zwiększa ryzyko występowania chorób wieku starczego oraz obniża jakość życia. Otyłości w podeszłym wieku może towarzyszyć wiele zaburzeń metabolicznych, takich jak nietolerancja glukozy, oporność na insulinę, cukrzyca czy dyslipidemia. Jest ona także jednym z czynników rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego: nadciśnienia, choroby niedokrwiennej serca, miażdżycy, zawałów i udarów. Do innych powikłań otyłości występujących u osób starszych zalicza się również niewydolność oddechowa, stłuszczenie wątroby, kamica żółciowa czy zapalenie trzustki.

Naukowcy podejrzewają, że otyłość zwiększa ryzyko występowania niektórych typów nowotworów, m.in. nerek, trzustki, okrężnicy, piersi, pęcherza moczowego, szyjki macicy czy prostaty. Otyłości towarzyszy często redukcja siły mięśniowej i ogólna utrata sprawności fizycznej. Badacze udowodnili, że u wielu osób otyłość poprzedza chorobę zwyrodnieniową stawów, która rozwija się jako jej powikłanie. Ze wzrostem wskaźnika BMI powiązane jest popuszczanie moczu, a ostatnio pojawiły się także publikacje      o możliwym wpływie otyłości na występowanie stwardnienia rozsianego.

Leczenie otyłości u seniorów

Leczenie otyłości u seniorów jest trudniejsze niż u ludzi młodych, ale nie niemożliwe. Redukcja masy ciała pozytywnie wpływa na sprawność fizyczną osób starszych, poprawia tolerancję glukozy, normalizuje ciśnienie tętnicze, zmniejsza ryzyko występowania zawałów. Leczenie otyłości u seniorów musi być jednak prowadzone bardzo mądrze, by nie doprowadzić do obniżenia masy mięśni i gęstości mineralnej kości.

Pierwszym, podstawowym sposobem leczenia jest wprowadzenie zasad zdrowej, zbilansowanej diety oraz dopasowanej do możliwości seniora aktywności fizycznej. Dieta powinna być bogata m.in. w dobrej jakości białko, węglowodany złożone, tłuszcze roślinne oraz niezbędne witaminy i mikroelementy. Dopiero jeśli te metody nie przynoszą rezultatów lub mamy do czynienia z otyłością olbrzymią, wprowadzana jest farmakoterapia oraz operacje z zakresu chirurgii bariatrycznej.

Źródła:

http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2014/08/pnm_2013_301_306.pdf
https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/51908
https://www.google.com/urlsa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjgvaPo7JjkAhUDqYsKHUIeD7AQrAIoAjADegQIBhAP&url=https%3A%2F%2Fjournals.viamedica.pl%2Fforum_medycyny_rodzinnej%2Farticle%2Fdownload%2F10191%2F8691&usg=AOvVaw0N9vEIBlopaBVSKqAxKjpm
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C33673%2Cotylosc-i-nadwaga-sprzyjaja-postepowi-stwardnienia-rozsianego.html