Choroby starcze – zwyrodnienie stawów i kręgosłupa. Wszystko, co musisz o nich wiedzieć

Choroba zwyrodnieniowa stawów to jedna z najczęstszych chorób układu ruchu, występująca zazwyczaj u osób starszych, choć nie jest to regułą. Za rozwój zwyrodnienia stawów w dużej mierze odpowiadają czynniki związane ze stylem życia. W przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów należy się jak najszybciej skontaktować z lekarzem!

Z tekstu dowiesz się:

  • jakie są rodzaje i przyczyny zwyrodnienia stawów,
  • jakie objawy może dawać zwyrodnienie kolana lub biodra,
  • w jaki sposób leczy się zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, kolana i innych stawów.

Choroba zwyrodnieniowa jeszcze jakiś czas temu była zaliczana do grupy typowych chorób starczych. I choć nadal najczęściej diagnozuje się ją u osób w podeszłym wieku, to jednak do rzadkości nie należą również młodzi, nawet 30-, 40-letni pacjenci, u których schorzenie jest efektem m.in. niezdrowego stylu życia.

Bezpośrednią anatomiczną przyczyną zwyrodnienia stawów są zaburzenia jakości oraz ilości chrząstki stawowej, która amortyzuje ruchy stawu i umożliwia przesuwanie się powierzchni stawowej. Wraz z rozwojem zwyrodnienia stawu – biodrowego, kolanowego czy stawów kręgosłupa – uszkodzeniom ulegają również inne jego struktury: torebka stawowa, kości, ścięgna oraz mięśnie.

Według statystyk najczęściej diagnozowane są zwyrodnienia stawu kolanowego i kręgosłupa (szyjnego, krzyżowego, lędźwiowego), ale spotyka się również zwyrodnienie biodra, stawu łokciowego, stawów palców rąk i stóp.

Choroba zwyrodnieniowa stawów – klasyfikacja i przyczyny

Zwyrodnienie stawów dzieli się na:

  • pierwotne – o nieokreślonej przyczynie i wielu możliwych czynnikach ryzyka; częstość jego występowania rośnie wraz z wiekiem,
  • wtórne – będące efektem urazów stawów, zakażeń stawów oraz innych chorób, zarówno układu ruchu (takich jak reumatyzm), jak i ogólnoustrojowych (np. cukrzyca).

Istnieje wiele czynników zwiększających ryzyko wystąpienia choroby zwyrodnieniowej stawów. Do tych niemodyfikowalnych zalicza się m.in. wiek, płeć (częściej chorują kobiety) oraz predyspozycje genetyczne. Z kolei wśród czynników, na które mamy wpływ, znajdują się otyłość, niedobór aktywności fizycznej oraz szeroko rozumiany niezdrowy tryb życia. Zwyrodnienie kręgosłupa lędźwiowego często występuje na przykład u osób spędzających dużo czasu przed komputerem, a zwyrodnienie kolana czy biodra zwykle diagnozuje się u osób otyłych.

Zwyrodnienie stawów – objawy

Choroba zwyrodnieniowa stawów na pierwszych etapach rozwoju cechuje się przede wszystkim występowaniem bólu. Są to dolegliwości mechaniczne, odczuwalne w trakcie ruchu, szczególnie na jego początku, ustępujące w spoczynku. Z czasem pojawia się także sztywność stawu zajętego chorobą, zwłaszcza poranna i po okresie bezruchu, ustępująca po kilku minutach. W zaawansowanych stadiach schorzenia słyszalne są charakterystyczne trzaski w stawie, dochodzi też do ograniczenia ruchomości, a bóle są coraz bardziej dokuczliwe.

Zmiany zwyrodnieniowe stawów – diagnostyka i leczenie

Do rozpoznania choroby zwyrodnieniowej stawów w większości przypadków wystarczy podstawowa diagnostyka obrazowa – lekarz może zlecić wykonanie USG stawów, a także RTG, tomografię komputerową i/lub rezonans magnetyczny. Badania laboratoryjne przeprowadza się w celu różnicowania dających podobne objawy chorób reumatologicznych.

Leczenie zwyrodnienia stawów kręgosłupa i innych stawów ma na celu złagodzenie lub usunięcie dolegliwości, zahamowanie postępu choroby oraz umożliwienie pacjentowi jak najdłuższego normalnego funkcjonowania. W okresie zaostrzenia choroby zaleca się unieruchomienie określonego stawu oraz stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych – miejscowo, doustnie, czasem także dostawowo. Bardzo ważnym elementem leczenia zwyrodnienia stawów jest także dopasowana do indywidualnych potrzeb pacjenta fizjoterapia. Jej celem jest złagodzenie dolegliwości bólowych, usprawnienie stawu oraz przywrócenie jego pełnej ruchomości. W zaawansowanych stadiach wykonuje się zabiegi chirurgiczne, np. artroskopię kolana czy endoprotezoplastykę stawu biodrowego.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/65000,choroba-zwyrodnieniowa-stawow
https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/200802_Farmacja_001.pdf
https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:bkrVOJpiNyoJ:https://journals.viamedica.pl/forum_reumatologiczne/article/download/44568/34888+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl